black microphone on book page
13 lipca 2025

Matka Boża Szkaplerzna

Matka Boża Szkaplerzna to jeden z najstarszych i najbardziej rozpowszechnionych tytułów maryjnych w Kościele katolickim, nierozerwalnie związany z tradycją noszenia szkaplerza karmelitańskiego. Ta forma pobożności, która przetrwała już ponad 750 lat, łączy w sobie głęboką duchowość z prostą, codzienną praktyką religijną.

 

Historia kultu Matki Bożej Szkaplerznej sięga XIII wieku i jest ściśle związana z zakonem karmelitów. Według tradycji, 16 lipca 1251 roku Najświętsza Maryja Panna objawiła się św. Szymonowi Stock, generałowi zakonu karmelitów, w Cambridge w Anglii. Podczas tego objawienia Matka Boża miała przekazać mu szkaplerz z obietnicą: "Kto w nim umrze, nie zazna ognia piekielnego". Szkaplerz karmelitański, składający się z dwóch kawałków brązowej tkaniny połączonych sznurkami i noszony na szyi, stał się symbolem szczególnej opieki Maryi nad wiernymi. Początkowo był to habit zakonny karmelitów, ale z czasem stał się dostępny dla wszystkich wiernych.

 

Kult Matki Bożej Szkaplerznej szybko rozprzestrzenił się po całej Europie, a następnie dotarł do innych kontynentów wraz z misjami katolickim. W Polsce kult ten zakorzenił się szczególnie mocno, czego dowodem są liczne sanktuaria i kościoły pod wezwaniem Matki Bożej Szkaplerznej. Tradycja ta przetrwała nawet najtrudniejsze okresy w historii Polski, w tym czasy komunizmu, kiedy praktyki religijne były ograniczane.

 

W tym roku uroczystości odpustowe ku czci matki Bożej Szkaplerznej w Swarzewie odbywają się 12 i13 lipca. W sam dzień święta odprawiane są liczne msze święte, a kulminacyjnym momentem jest uroczysta procesja z cudownym obrazem Matki Bożej Szkaplerznej wokół kościoła. Szczególną tradycją swarzeskiego odpustu jest błogosławieństwo szkaplerzy, które wierni przynoszą ze sobą. Kapłani nakładają je na wiernych zgodnie z przepisami liturgicznymi, co stanowi moment szczególnego poświęcenia się opiece Maryi. Sanktuarium w Swarzewie kryje w sobie wiele fascynujących szczegółów. Cudowny obraz Matki Bożej Szkaplerznej, będący centrum kultu, pochodzi prawdopodobnie z XVIII wieku i wykazuje cechy sztuki ludowej charakterystycznej dla regionu kaszubskiego. Interesującą tradycją jest zwyczaj składania wotów przez rybaków i marynarzy. Ściany sanktuarium zdobią liczne tablice dziękczynne, modele statków i inne pamiątki pozostawione przez tych, którzy doświadczyli opieki Matki Bożej na morzu. Warto również wspomnieć o lokalnej tradycji śpiewania kaszubskich pieśni maryjnych podczas odpustu. Te melodie, przekazywane z pokolenia na pokolenie, nadają uroczystościom wyjątkowy, regionalny charakter. Ciekawostką jest też fakt, że w okresie PRL-u odpust w Swarzewie był jednym z niewielu wydarzeń religijnych, które władze komunistyczne tolerowały, uznając je za "tradycję ludową". Dzięki temu kult Matki Bożej Szkaplerznej mógł przetrwać najtrudniejsze czasy i przekazać swoją żywotność kolejnym pokoleniom.

 

Dziś kult Matki Bożej Szkaplerznej w Swarzewie łączy tradycję z nowoczesnością. Sanktuarium jest nie tylko miejscem modlitwy, ale także ważnym punktem na mapie turystycznej Kaszub. Odpust przyciąga nie tylko wiernych, ale także miłośników kultury regionalnej i historii.

 

Matka Boża Szkaplerzna pozostaje żywym symbolem nadziei i opieki, szczególnie bliskim mieszkańcom regionów nadmorskich, dla których morze jest źródłem zarówno życia, jak i zagrożenia. W Swarzewie ta starożytna pobożność znajduje swój współczesny wyraz, łącząc wiernych w modlitwie i wspólnocie wiary.