white and blue floral ceramic bowl
03 sierpnia 2025

Przemienienie Pańskie

6 sierpnia obchodzimy święto Przemienienia Pańskiego nazywane epifanią lub teofanią, ponieważ Jezus ukazał swoim trzem uczniom: Piotrowi, Janowi i Jakubowi, że jest Synem Bożym. Święto ustanowił papież Kalikst III, jako podziękowanie Bogu za zwycięstwo nad Turkami pod Belgradem 6 sierpnia 1456 r. 

Źródłem święta Przemienienia Pańskiego w Kościele są opisy zawarte w relacjach trzech ewangelistów: św. Mateusza, św. Marka i św. Łukasza. Chrystus ukazał swoją chwałę trzem uczniom Piotrowi, Jakubowi i Janowi. Ujrzeli oni, jak Jezus rozmawiał z Mojżeszem i Eliaszem. „Jego twarz zajaśniała jak słońce, a szaty stały się olśniewająco białe” – czytamy w Ewangelii. 

 

W Starym Testamencie było przekonanie, że Jahwe pokazuje się w obłoku. Dlatego w czasie Przemienienia ukazał się obłok, który okrył Chrystusa, Mojżesza i Eliasza. Natomiast głos z obłoku utwierdził uczniów w przekonaniu o objawieniu się Boga. Dlatego Ewangelista stwierdza, że świadkowie tego wydarzenia bardzo się zlękli. 

 

W Biblii tylko Mojżesz i Eliasz mogli rozmawiać z Bogiem twarzą w twarz i nie umrzeć. Kościół wyjaśnia, że obie postaci symbolizują koniec czasów Starego Testamentu, dlatego po chwili rozmowy z Jezusem – znikają. Oznacza to, że czasy Tory, którą reprezentuje Mojżesz, oraz czasy proroków, których reprezentuje Eliasz zakończył się i nadszedł czas Chrystusa. 

 

Termin "Przemienienie Pańskie" nie do końca odpowiada greckiemu słowu "metemorfothe", użytemu w Ewangelii św. Marka, które oznacza "zmienić formę zewnętrzną (morfe), kształt; przejść z jednej formy zewnętrznej do drugiej". Chrystus okazał się uczniom w swojej naturze i istocie - że jest Synem Bożym. Przemienił się na oczach apostołów, aby w dniach próby, czyli w czasie męki i śmierci Jezusa nie zachwiała się ich wiara w Niego.

 

Na Wschodzie uroczystość Przemienienia Pańskiego pojawiła się już w VI wieku. Była ona największym świętem w ciągu lata. Natomiast na Zachodzie - jako święto obowiązujące dla całego Kościoła wprowadził papież Kalikst III. W ten sposób chciał podziękować Bogu za zwycięstwo oręża chrześcijańskiego nad Turkami pod Belgradem 6 sierpnia 1456 r. Lokalnie obchodzono to święto na Zachodzie już w VII wieku. W Polsce znane jest od XI wieku. Święto Przemieniani ma przypominać chrześcijanom, że ich celem jest życie wieczne, zmartwychwstanie. 

 

W Kościele prawosławnym Przemienienie jest jednym z ważniejszych świąt poświęconych Chrystusowi. Nazywane jest świętem "Spasa Izbawnika” i obchodzone w zależności od kalendarza – według gregoriańskiego - 6 sierpnia, natomiast według kalendarza juliańskiego – 19 sierpnia. 

 

W Polsce główne obchody tego święta odbywają się na Świętej Górze Grabarce (woj. podlaskie). Rokrocznie gromadzi się tam kilka tysięcy pielgrzymów z Metropolitą Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego i członkami Świętego SynoduZdaniem św. Cyryla Jerozolimskiego (zm. 387 r.) górą Przemienienia Chrystusa była góra Tabor. Za nim powtórzył to samo św. Hieronim ( zm. ok. 420 r.) i cała tradycja. 

 

Szczyt Taboru podzielony jest obecnie między franciszkanów (część południowa) i Greków prawosławnych (część północna), którzy posiadają klasztor św. Eliasza. Zakon franciszkanów przeprowadził liczne badania archeologiczne, ukazujące dzieje kultu chrześcijańskiego na tej górze, mają na niej klasztor i hospicjum dla pielgrzymów, a w 1924 roku zbudowali wspaniałą bazylikę. Bazylika jest trójnawowa i posiada dwie kaplice. W 1964 r. górę Tabor odwiedził papież Paweł VI, który jako pielgrzym przemierzał Ziemię Świętą. (PAP) 

 

 

Źródło: http://dzieje.pl